Ανθρώπινη Σεξουαλικότητα

Η ανθρώπινη σεξουαλικότητα δεν εμπίπτει σε εξ ορισμού αναφορές από εγκυκλοπαίδειες ούτε θα υπάρξει ποτέ μια μόνο τυποποιημένη απάντηση στη ερώτηση τι πραγματικά είναι. Διαμέσου των χρόνων, αρκετοί φιλόσοφοι, βιολόγοι, γιατροί, ψυχολόγοι, και ακαδημαϊκοί σ’ ολόκληρο τον κόσμο έχουν καταπιαστεί μ’ αυτό το θέμα το οποίο είναι σαν ένα ρολόι χεριού. Βλέπεις τους δείκτες, τους αριθμούς, ακούς τον χαρακτηριστικό ήχο των γραναζιών, βλέπεις το αποτέλεσμα. Μπορείς να προσπαθήσεις να φέρεις στο μυαλό σου την εικόνα πολλών μικρών τροχαλιών να γυρίζουν δεξιά και αριστερά, κι όσο προσπαθείς να το καταλάβεις τόσο σε μαγεύει η απλότητα, η ομορφιά και συνάμα η πολυπλοκότητα του.
Κατά τον διάσημο ψυχολόγο Abraham Maslow, η σεξουαλική ανάγκη βρίσκεται στις πρωταρχικές ανάγκες του ανθρώπου, είναι δηλαδή ισότιμη της πείνας και της δίψας και όλων των υπόλοιπων βιολογικών αναγκών που μπορούν να προσφέρουν στον άνθρωπο την επιβίωση. Όπως αναφέρει στη θεωρία του ο Maslow, το πεινασμένο άτομο, και γενικά το άτομο που δεν έχει ικανοποιήσει τις πρωταρχικές του ανάγκες, δεν μπορεί να ανέλθει σε ανώτερα επίπεδα ψυχολογικών και υπαρξιακών αναγκών, όπως είναι η αγάπη, η συντροφικότητα, η φιλία, η επαγγελματική και κοινωνική επιτυχία, η έφεση στις τέχνες, το ρομαντισμό, το διαλογισμό και την αυτοπραγμάτωση. Με βάση την πιο πάνω θεωρία μπορούμε να συμπεράνουμε ότι το σεξουαλικά στερημένο άτομο δεν μπορεί πραγματικά να αγαπήσει γιατί η στέρηση, του στερεί τη διαύγεια του πνεύματος και την καθαρή αντίληψη που χρειάζεται για να αναπτύξει δευτερογενείς ψυχολογικές ανάγκες απαραίτητες για μια υγιή σχέση όπως είναι η αγάπη και η συντροφικότητα.
Κατά τον πατέρα της ψυχαναλυτικής θεωρίας Sigmund Freud, η σεξουαλική ανάγκη είναι ενέργεια που ενεργοποιείται από πολύ νωρίς στην ηλικία και επιτρέπει στους ανθρώπους να ελκύονται μεταξύ τους. Η ενέργεια αυτή που δεν εκτονώνεται, μεταβάλλεται σε απωθημένη ενέργεια και καταφέρνει να βρει διεξόδους μέσα από εξειδικευμένες μορφές ερωτικής έκφρασης, όπως είναι τα ερωτικά λόγια, η ποίηση, τα ερωτικά τραγούδια, ο ερωτικός χορός, και γενικά οι τέχνες, η ονειροπόληση και τα όνειρα. Κατά την ίδια θεωρία, σεξουαλική ηδονή που δεν ικανοποιείται μετατοπίζεται στη ηδονή που επιφέρει το κυνήγι και το μάζεμα του χρήματος από τους άντρες, και η κατανάλωση γλυκών και άλλων λιχουδιών από τις γυναίκες. Γενικά το σεξουαλικά στερημένο άτομο μπορεί να καταντήσει ένα είδος άπληστου, κτητικού και υπερκαταναλωτικού ατόμου, που εξυπηρετεί το σύγχρονο καπιταλιστικά σύστημα.

Πότε εμφανίζεται η σεξουαλικότητα
Η σεξουαλική ανάγκη εμφανίζεται από την παιδική ηλικία μέσα από λανθάνουσες σεξουαλικές εκφράσεις, όπως είναι η τριβή και η επίδειξη των γεννητικών οργάνων, και ολοκληρώνεται ως βιοψυχική ανάγκη με την είσοδο του παιδιού στην εφηβεία. Έχει παρατηρηθεί ότι οι σεξουαλικές ανάγκες είναι ίσες μεταξύ αντρών και γυναικών. Πρόσφατες όμως εξελίξεις στη επιστήμη της Ψυχολογίας αναφέρουν ότι η γυναίκα μπορεί να διεγείρεται πιο εύκολα από τον άντρα και ότι διαθέτει περισσότερες σεξουαλικές ικανότητες όπως είναι οι πολλαπλοί οργασμοί, κάτι που δεν μπορεί να πετύχει ένας άνδρας. Αυτό όμως που παρατηρείται είναι ότι στους άντρες επιτρέπεται να εκφράζουν τις σεξουαλικές τους ανάγκες ενώ οι γυναίκες που τις εκφράζουν μπορεί να θεωρηθούν ανήθικες, λάγνες και αμαρτωλές.
Η σεξουαλικότητα που περιβάλει τον άνθρωπο είναι όλο το ψυχικό, πνευματικό και φυσικό φάσμα που αγκαλιάζει τη ζωή όταν οι άνθρωποι εκφράζονται ερωτικά. Το σεξ μπορεί να είναι η τελική φάση της σεξουαλικότητας, της γενικότερης δηλαδή ερωτικής εμπειρίας των ανθρώπων η οποία μπορεί να εκφράζεται στη ζωή μέσα από αναρίθμητους τρόπους και ποικίλες μεθόδους.
Η σεξουαλικότητα είναι το ψυχικό, πνευματικό και φυσικό μέσο που βοηθά δυο ανθρώπους να αγαπηθούν, να επικοινωνήσουν ερωτικά, να γνωριστούν σωματικά και να μιλήσουν με τη γλώσσα του σώματος, των αισθήσεων και των αισθημάτων. Εάν το σεξ αναφέρεται κυρίως στη σωματική επαφή και φυσική ευχαρίστηση που πραγματώνεται μέσα σε λίγη ώρα, η σεξουαλικότητα είναι η ατέρμονη ψυχική επαφή και η πνευματική ευχαρίστηση που αναδύεται μέσα από τη συνεχή ερωτική επικοινωνία δυο ανθρώπων. Το σεξ δεν θα ήταν ποτέ ευχάριστη εμπειρία χωρίς τη σεξουαλικότητα, το πρελούδιο δηλαδή του σεξουαλικού ερωτισμού, μέσα στο οποίο οι ερωτευμένοι ανταλλάζουν ματιές, αφιερώνουν τραγούδια, γράφουν στίχους, στέλλουν λουλούδια, μοιράζονται τη μπανιέρα, πηγαίνουν σινεμά, τρων το βράδυ με κεριά, φιλιούνται στον καναπέ ή στο παγκάκι του πάρκου, προκαλούν και προσκαλούν σεξουαλικά το ταίρι τους, περπατούν αγκαλιασμένοι στη βροχή, μιλούν για τον έρωτα, παίζουν, συζητούν για το σεξ.

Για να υπάρξει αυτό το αποτέλεσμα θα πρέπει πρώτα να υπάρξει η έλξη προς τον ερωτικό σύντροφο. Η σεξουαλική αυτή έλξη είναι πολλές φορές ανεξήγητη. Μια δύναμη που μας κάνει να νιώθουμε ότι κάποιο πρόσωπο μας αρέσει και μας ενδιαφέρει. Θέλουμε να κάνουμε έρωτα μαζί του, ή έστω απλά νιώθουμε την ανάγκη να το αγγίξουμε, να το φιλήσουμε και να το κάνουμε να νιώσει όμορφα.

Βιολογική και ψυχολογική έλξη
Έχοντας αναφερθεί πιο πάνω στη σεξουαλική έλξη των ανθρώπων δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στο συνδυασμό της βιολογικής και ψυχολογικής έλξης ενός ατόμου που δεν είναι άλλο από τον έρωτα τον οποίο ζουν οι άνθρωποι που νιώθουν και είναι πραγματικά ερωτευμένοι. Στην εφηβεία ο έρωτας είναι δυνατό αίσθημα και έντονη ανάγκη που πηγάζει κυρίως μέσα από τη βιολογική ανάγκη του σεξ. Ενώ για τις μεγαλύτερες ηλικίες ο έρωτας συνήθως είναι το κράμα και το αποτέλεσμα πολλών παραγόντων που έχουν σχέση με τις ανάγκες, φιλίας, φροντίδας, συμπαράστασης, επικοινωνίας και σεξουαλικότητας.
Ο έρωτας είναι η μοναδική δύναμη η οποία μπορεί να κρατήσει στη ζωή μια στενή αισθηματική σχέση ή ένα γάμο. Η απουσία του έρωτα στη σχέση ενός ζευγαριού, αποτελεί ένα από τους πρωταρχικούς παράγοντες που επιφέρουν την καταστροφή ή τη διάλυση της σχέσης. Πολλοί και ποικίλοι λόγοι στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου μπορεί να οδηγούν στη φθορά του έρωτα. Είναι γι' αυτό το λόγο που εκατομμύρια ζευγάρια κάθε χρόνο, σ' όλο τον κόσμο, αναγκάζονται να χωρίσουν, άλλοι πικραμένοι με τον έρωτα που είχαν και έχει πλέον σβήσει, άλλοι με την ελπίδα να βρουν έναν καινούργιο έρωτα, και κάποιοι άλλοι συνδυάζοντας αυτούς και πολλούς άλλους λόγους. Ο έρωτας όμως κινδυνεύει, γιατί ο άνθρωπος στη σημερινή υλιστική κοινωνία θέτει πολλές φορές πάνω από τον έρωτα το χρήμα, τη δύναμη, την καριέρα και την καταναλωτική επίδειξη, και καταπιάνεται σε συμπεριφορές που παραμελούν κατά κύριο λόγο τη διατήρηση της ερωτικής φλόγας. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο σύγχρονος άνθρωπος μέσα από τις επαγγελματικές, οικονομικές και κοινωνικές υποχρεώσεις, ξεχνά ότι έχει σύντροφο ή αν θυμάται είναι τόσο εξαντλημένος που δεν έχει τη διάθεση ή την ενέργεια να ασχοληθεί.
Ο έρωτας είναι συναίσθημα, και σαν συναίσθημα είναι αυθόρμητο. Πηγάζει μέσα από τα ενδόμυχα του ατόμου, πέραν του ελέγχου της λογικής, γι' αυτό και καμία λογική σκέψη δεν μπορεί εύκολα να αλλοιώσει τη δύναμη του, ιδιαίτερα στην περίοδο της εφηβείας. Για το λόγο αυτό, πολλά ζευγάρια που χάνουν τον έρωτα από τη σχέση τους είναι δύσκολο να τον ενεργοποιήσουν ξανά. Ο έρωτας εύκολα σβήνει στην ψυχή κάποιου ανθρώπου όταν νιώσει την αδιαφορία, την αποξένωση, την υποτίμηση, την προσβολή, την απάτη, ή την ταπείνωση από τον άνθρωπο που είναι ερωτευμένος μαζί του. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο έρωτας ευδοκιμεί μόνο μέσα σε συνθήκες εκτίμησης, σεβασμού, φροντίδας, ρομαντισμού και αγάπης.
Κατά τη διάρκεια της εφηβείας ο έφηβος έχει ταυτόχρονα πολλαπλά συναισθήματα, χαράς, ενεργητικότητας, ενθουσιασμού, προσδοκίας, ανασφάλειας, παρορμητικότητας, μοναχικότητας, υπερευαισθησίας και τόσα άλλα που συντελούν μια μοναδική περίοδο στο αναπτυξιακό του στάδιο. Μέχρι τότε, ως παιδί λειτουργούσε σ ένα επίπεδο σκέψης το οποίο καθοδηγούταν από πραγματικές πληροφορίες, ο τρόπος με τον οποίο σκεπτόταν για τον κόσμο ήταν εγωκεντρικός, καθώς ήταν βασισμένος μόνο σε ότι ήξερε ή ότι είχε δει μέχρι εκείνη τη χρονική στιγμή. Τώρα υπάρχει μια τελείως διαφορετική τροπή στο τρόπο λειτουργίας της σκέψης του που του δίνει τη δυνατότητα να σκεφτεί τι είναι δυνατόν να γίνει και πως μπορεί να αποφασίσει για τους δικούς του προβληματισμούς. Πιο ώριμος τώρα μπορεί να δει τη λογική πλευρά των σχέσεων και να κατανοεί τους γύρω του ανθρώπους. Υπάρχει πλέον μια ηλικιακή κρίση ταυτότητας που τα νέα δεδομένα γύρω από ζητήματα σεξουαλικότητας, η εκτενής ενημέρωση γύρω από το σεξ, η πίεση που ασκείτε από συμμαθητές και φίλους τόσο για ναρκωτικά όσο και για το αλκοόλ, όλα αυτά περιτριγυρίζουν τον δρόμο προς την ασφαλή του μετάβαση από την εφηβεία στην ενηλικίωση.

Εφηβεία και ερωτική διέγερση
Είναι φυσιολογικό ένα άτομο, αγόρι ή κορίτσι, από τη στιγμή που εισέρχεται στην εφηβεία να νιώθει ερωτική διέγερση και την ανάγκη για σεξουαλική επαφή. Επειδή όμως στην εφηβική ηλικία η σεξουαλική επαφή δεν μπορεί να εκπληρωθεί άμεσα και συστηματικά, αναπόφευκτα και παρορμητικά καταλήγει στην αυτοϊκανοποίηση. Από τη στιγμή που οι ορμονικές διεργασίες μέσα στο σώμα του έφηβου έχουν ωριμάσει, αυτές από μόνες τους οδηγούν στη σεξουαλική διεργασία η οποία εκτονώνεται μέσα από την αυτοϊκανοποίηση. Η αυτοϊκανοποίηση είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα όλων των εφήβων σε όλο τον κόσμο. Εμφανίζεται περίπου στην ηλικία των 12–14 χρόνων και διαρκεί μέχρι την ενηλικίωση. Παλαιότερα ο αυνανισμός θεωρείτο πως ήταν μια ανθυγιεινή πράξη και οδηγούσε το νέο στην εξάντληση και την ασθένεια. Καμία όμως επιστημονική έρευνα δεν απέδειξε κάτι τέτοιο. Η μόνη περίπτωση όπου ο αυνανισμός μπορεί να επηρεάσει τη ψυχολογική κατάσταση του ατόμου είναι όταν νιώθει τύψεις και ενοχές γι' αυτό που κάνει, διότι δέχεται συνεχώς τις παρατηρήσεις και τις απειλές των γονιών, των μεγαλυτέρων ή ακόμα και των φίλων του, ότι αυτό που κάνει είναι ανήθικο. Νέες οι οποίες μεγαλώνουν μέσα σε υπερηθικές και υπεραυστηρές οικογένειες, έχουν πολλές πιθανότητες να αναπτύξουν ψυχολογικά προβλήματα λόγω τύψεων από την αυτοϊκανοποίηση. Η αυτοϊκανοποίηση κυριαρχεί στην περίοδο της εφηβείας κι ενόσω το νέο άτομο δεν έχει μια μόνιμη σεξουαλική σχέση. Ο αυνανισμός μειώνεται σημαντικά από τη στιγμή που το άτομο ενηλικιώνεται και αποκτά μια μόνιμη σχέση. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις όπου το ενήλικο άτομο, άντρας ή γυναίκα, σε περιπτώσεις όπου απουσιάζει η σεξουαλική σχέση να οδηγείται ξανά, ή για πρώτη φορά στην αυτοϊκανοποίηση.
Υπάρχουν έφηβες που στη φάση να προχωρήσουν σε σεξουαλικές σχέσεις αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της παρθενίας. Πολλές κοπέλες, και στη δική μας κοινωνία, αντιμετωπίζουν έντονη οικογενειακή και κοινωνική πίεση και προτροπές όπως διατηρηθούν πριν το γάμο τους αγνές και αμέτοχες σε οποιαδήποτε σεξουαλική επαφή που να οδηγήσει στη ρήξη του παρθενικού υμένα. Αυτό προκαλεί στη έφηβη έντονο άγχος και αιτία νευρικότητας. Ο φόβος του πόνου της πρώτης επαφής, που υπερβάλλεται πολλές φορές από καλοπροαίρετους, χειροτερεύει ακόμη περισσότερο τα πράγματα, Αυτός ο φόβος και το άγχος μπορούν να μεταφερθούν στη πρώτη σεξουαλική προσπάθεια, με αποτέλεσμα την αποτυχία, ή την μη ικανοποιητική διέγερση και ικανοποίηση. Ο άντρας που ζητά δείγμα παρθενίας από τη γυναίκα του, είναι συνήθως τύπος συντηρητικός και αυταρχικός. Δεν εκτιμά ή δεν σέβεται επαρκώς τη γυναίκα, τη θεωρεί κατώτερο όν, και γενικά υποτιμά το γυναικείο φύλο.
Στις Ευρωπαϊκές κοινωνίες, όπου η σεξουαλική ζωή δεν απαγορεύεται στα νεαρά άτομα, έχει παρατηρηθεί ότι οι νέοι κάτω των 16 χρόνων συνήθως περιορίζονται στο φιλί και στα χάδια από τη μέση και πάνω ενώ σπάνια προχωρούν στη συνουσία. Έχει επίσης παρατηρηθεί ότι ενώ τα αγόρια επιμένουν και πιέζουν τα κορίτσια για ολοκληρωμένη επαφή, εντούτοις τα κορίτσια ελέγχουν την κατάσταση και προσπαθούν να συγκρατήσουν το φίλο τους. Πολλά νέα άτομα στην Ευρώπη, ακόμη και σήμερα βιώνουν την πρώτη σεξουαλική τους επαφή μετά τα 18 τους χρόνια.
Στην πρώτη σεξουαλική της επαφή, συνήθως η κοπέλα αποτυγχάνει στο να ικανοποιηθεί λόγω άγχους και φόβου ότι θα πονέσει ή και τύψεων για την πράξη που κάνει, εάν προέρχεται από πολύ ηθική οικογένεια. Εάν δεν υπάρχουν αυτά τα αρνητικά στοιχεία, τότε και τα δυο νέα άτομα μπορούν να βιώσουν μια ευχάριστη εμπειρία. Ένας άλλος λόγος της μη σεξουαλικής ικανοποίησης της νέας στις πρώτες της σεξουαλικές εμπειρίες είναι και η απειρία και βιασύνη των νέων, που έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορούν να βοηθήσουν την φίλη τους να ηρεμήσει και να χαλαρώσει. Πολλές νέες αναφέρουν ότι πριν τις ολοκληρωμένες σεξουαλικές σχέσεις μπορούσαν να νιώσουν ηδονή και ικανοποίηση έστω και ότι χρησιμοποιούσαν μόνο χάδι και φιλί, γιατί τα αγόρια ήταν πιο τρυφερά. Όταν όμως προχώρησαν στις σεξουαλικές σχέσεις τα αγόρια προτιμούσαν να προχωρήσουν γρήγορα στη συνουσία και την εκσπερμάτωση, χωρίς να έχει διεγερθεί ικανοποιητικά η κοπέλα.

Φυσική έλξη
Στη φυσική έλξη σοβαρό ρόλο παίζει η εμφάνιση των δυο ανθρώπων με την έννοια ότι άσχετα από την εμφάνιση τους και οι δύο νιώθουν να ελκύονται σωματικά προτού γνωριστούν ψυχικά ή πνευματικά. Θα μπορούσαμε ακόμη να πούμε ότι δυο άνθρωποι ελκύονται σωματικά γιατί εμφανισιακά νιώθουν να αρέσει ο ένας στον άλλο άσχετα εάν η εμφάνιση τους δεν εκπληρώνει τα κοινωνικά στερεότυπα. Στις συντροφικές σχέσεις απαραίτητη προϋπόθεση είναι η φυσική έλξη μεταξύ δυο ανθρώπων. Η απουσία τη φυσικής έλξης σε παντρεμένα ζευγάρια οδηγεί συνήθως στη σεξουαλική αδιαφορία και τη σεξουαλική ανορεξία. Αυτό συνήθως οφείλεται στην αδιαφορία του ατόμου όσον αφορά τη σωματική του εμφάνιση και μπορεί να οδηγήσει ένα άτομο στην απώθηση παρά στην έλξη.
Η σεξουαλική έλξη από μόνη της δεν είναι αρκετή για να κρατήσει μια σχέση γιατί απαιτούνται πολλά άλλα συστατικά που πλάθουν τη συντροφική αγάπη, όπως η πνευματική και ψυχολογική επικοινωνία, η φιλία, ο σεβασμός, η υπευθυνότητα, η συνέπεια, ο συμβιβασμός, η ανοχή, η προσφορά, η συμπαράσταση, η εμπιστοσύνη κλπ. Ένα ερωτευμένο ζευγάρι, για παράδειγμα, διαπιστώνει μετά από ένα χρονικό διάστημα συμβίωσης ότι το μόνο κοινό ενδιαφέρον που υπάρχει στη σχέση τους είναι η σεξουαλική έλξη ενώ για όλα τα υπόλοιπα διαφωνούν και συγκρούονται. Είναι γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι ιδιαίτερα μετά το γάμο τους δε δίνουν ιδιαίτερη σημασία στην περιποίηση του σώματος τους και έτσι υπάρχουν πιθανότητες να δημιουργηθεί απώθηση αντί έλξη μεταξύ του ζευγαριού. Αυτό είναι επικίνδυνο γιατί μπορεί σιγά-σιγά να οδηγήσει στη σεξουαλική αποχή η οποία με τη σειρά της θα οδηγήσει το γάμο και τη σχέση σε αδιέξοδα.
Η φυσική έλξη μπορεί να έχει άμεση σχέση με την ομορφιά, μπορεί να μην έχει όμως και καθόλου, γιατί υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στους ανθρώπους στο τι είναι γι΄ αυτούς ωραίο, και γενικά τι είναι αυτό που τους ελκύει σε κάποιο άτομο. Υπάρχουν περιπτώσεις για παράδειγμα, όπου κάποια άτομα ελκύονται από κοινωνικά χαρακτηρισμένα άσχημα στην εμφάνιση άτομα. Αυτό είναι δείγμα του γεγονότος ότι η ομορφιά είναι έννοια υποκειμενική όσο αφορά τη σεξουαλική έλξη μεταξύ των ανθρώπων.

Σεξουαλική επαφή σ' ένα παντρεμένο ζευγάρι
Η σεξουαλική στέρηση στην περίοδο της εφηβείας οδηγά πολλά νέα άτομα στο γάμο ώστε να μπορούν με τρόπο κοινωνικά και ηθικά αποδεκτό να έχουν ολοκληρωμένες σεξουαλικές σχέσεις. Σοβαρό ρόλο στη φάση αυτή παίζουν οι γονείς οι οποίοι πιέζουν ιδιαίτερα τις κόρες στον αρραβώνα για να μπορούν να ελέγχουν τη σεξουαλική συμπεριφορά τους. Το γεγονός αυτό, βέβαια δεν εγγυάται την επιτυχία μιας σχέσης. Πολλές φορές, σύντομα μετά τον αρραβώνα ή το γάμο, μετά τη σεξουαλική εκτόνωση και το σεξουαλικό κορεσμό πολλά ζευγάρια αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τις διαφορές χαρακτήρος και τις προσωπικές τους διαφωνίες. Αυτά τα προβλήματα συνήθως επιλύονται, κυρίως όπου τα άτομα είναι υπεύθυνα και έχουν μάθει στη επικοινωνία, στο διάλογο και κυρίως στη αμοιβαία υποχωρητικότητα, άλλες φορές όμως οδηγούν στη διάλυση του αρραβώνα ή του γάμου.
Στη σύγχρονη εποχή, το σεξ είναι πιο πολύ θέμα έκφρασης και επικοινωνίας μεταξύ του ζευγαριού και όχι θέμα τεκνογονίας. Η πίεση για τεκνοποίηση είναι σήμερα πιο πολύ οικογενειακή, και κοινωνική και όχι αυθόρμητη και ενστικτώδης. Το μέγεθος της οικογένειας προγραμματίζεται και υπολογίζεται μέσα από κριτήρια λογικά, κοινωνικά, οικονομικά και άλλες ψυχοκοινωνικές παραμέτρους. Πολλές φορές, η αναβολή στη απόκτηση παιδιού, μπορεί να επιφέρει αργότερα προβλήματα στην τεκνοποίηση. Από τη στιγμή που ένα ζευγάρι υποψιαστεί, ή διαπιστώσει ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα στην επίτευξη αυτής της βιολογικής ανάγκης και κοινωνικού στόχου, αρχίζει να αναπτύσσεται στο ζευγάρι έντονο άγχος το οποίο μπορεί να δυσχεράνει ακόμη περισσότερο το πρόβλημα.
Υπάρχει η γενική άποψη ότι η συχνή σεξουαλική επαφή σ' ένα παντρεμένο ζευγάρι είναι δείγμα μιας πετυχημένης σχέσης. Η επιστημονική έρευνα δεν τεκμηριώνει αυτή την άποψη. Έχουν εντοπισθεί ζευγάρια τα οποία ενώ βιώνουν έναν αποτυχημένο γάμο ή μια αποτυχημένη σχέση, εντούτοις η σεξουαλική ζωή είναι η μόνη τους διέξοδος και εκτόνωση, και ο μόνος λόγος που διατηρούνται μαζί. Αυτές οι σχέσεις στην πλειοψηφία τους είναι καταδικασμένες γιατί το σεξ, παρόλη τη δυναμική του, δεν μπορεί από μόνο του να αναπτύξει ή να διατηρήσει μια σχέση ή ένα γάμο. Η επιστημονική έρευνα αναφέρει πως τα παντρεμένα ζευγάρια και τα άτομα που συζούν, νιώθουν πως το σεξ στη σχέση τους είναι σημαντικά συνδεδεμένο με τον τρόπο που οι ίδιοι νιώθουν την ίδια τη σχέση τους γενικότερα. Πιο συγκεκριμένα, η σεξουαλική ικανοποίηση και οι σχετικοί παράγοντες όπως η σεξουαλική τρυφερότητα έχουν συνδεθεί με πολλούς δείκτες που μετρούν την ποιότητα της σχέσης, όπως η αγάπη, η αφοσίωση, ακόμη και η προβλεψιμότητα για το μέλλον της ίδιας της σχέσης στον χρόνο. Επίσης έχει αναφερθεί ότι η ποιότητα ενός γάμου, η οποία όπως προαναφέραμε επηρεάζεται σημαντικά από τη σεξουαλική ικανοποίηση που λαμβάνουν και τα δυο άτομα, είναι ο καλύτερος δείκτης ευτυχίας και επιτυχίας.
Έχει επίσης ερευνηθεί και αποδειχθεί πως οι άντρες και οι γυναίκες διαφέρουν τόσο στην δίψα για τη συχνότητα της σεξουαλικής πράξης όσο και στην σεξουαλική ικανοποίηση. Οι άντρες και οι γυναίκες εκφράζουν την σεξουαλικότητα τους με διαφορετικούς τρόπους. Οι σεξουαλικές προτιμήσεις και τα ενδιαφέροντα τους δεν είναι επίσης τα ίδια.
Σε ότι αφορά της ετεροφυλικές σχέσεις (άντρα με γυναίκα), οι περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες είναι πιο ικανοποιημένες από τη σεξουαλική τους ζωή παρά οι άντρες, και αυτό εξηγείτε αν λάβουμε υπόψη την αυξημένη επιθυμία των αντρών για περισσότερη συχνότητα και διάρκεια της σεξουαλικής πράξης. Οι γυναίκες αναφέρουν ότι είναι ικανοποιημένες με το ποσοστό της σεξουαλικής πράξης στο γάμο τους αλλά ο μέσος όρος των αντρών επιθυμεί αύξηση της σεξουαλικής δραστηριότητας, καθ’ όλα τα στάδια της σχέσης. Οι έρευνες, αναφέρουν επίσης, πως οι γυναίκες είναι αυτές που έχουν περισσότερες απαιτήσεις σε ότι αφορά τη ποιότητα του σεξ, παρά οι άντρες, και γι αυτό βαθμολογούν το σεξ στο γάμο τους πιο κάτω απ ότι οι άντρες.
Οι ομοφυλόφιλοι (άντρες και γυναίκες) δείχνουν τόσο να αποκλίνουν όσο και να συγκλίνουν σε κάποιους τομείς με τους ετερόφυλους σε ότι αφορά τις σεξουαλικές τους σχέσεις. Όντως, λόγο του γεγονότος ότι οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις αποτελούνται από άτομα του ίδιου φύλου, η σεξουαλικές τους συμπεριφορές και επιθυμίες βρίσκονται στον υπερθετικό βαθμό. Παρά ταύτα οι ομοφυλόφιλοι άντρες, σε αντίθεση με τους ετερόφυλους, έχουν επτά φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν περισσότερους από ένα ερωτικούς συντρόφους παράλληλα, όπως επίσης και περισσότερες πιθανότητες να δημιουργήσουν ανοικτού τύπου σχέσεις με τους κατ εξοχήν συντρόφους τους.
Όπως και οι άντρες, οι λεσβίες δίνουν την απαραίτητη σημασία στο ρόλο του σεξ μέσα στη σχέση, αλλά σε αντίθεση με τους άντρες, οι σεξουαλικές τους δραστηριότητες δεν έχουν σαν επίκεντρο τα γενετικά όργανα. Παρόλο που υπάρχει από πλευράς επιστημόνων μια συνεχιζόμενη έρευνα σε ότι αφορά τη σύγκριση των ετερόφυλων και λεσβίων γυναικών σε ότι αφορά τη συχνότητα και την ποιότητα των σεξουαλικών δραστηριοτήτων τους, η γενική και αποδεκτή εικόνα σε σχέση με τη κολπική ικανοποίηση, είναι πως σε αντίθεση με τις ετερόφυλες που επικεντρώνονται στο εσωτερικό του κόλπου, οι ομοφυλόφιλες γυναίκες δίνουν έμφαση περιμετρικά της περιοχής. Επίσης, σημαντική είναι η διαπίστωση πως η σεξουαλική δραστηριότητα της λεσβίας έχει σαν έμμεσο στόχο την ενδυνάμωση του συναισθήματος της αγάπης προς και από την ερωτική σύντροφο.
Τελειώνοντας αυτή την διάλεξη, θα ήθελα πολύ απλά να αναφέρω πως ένα θέμα σαν την ανθρώπινη σεξουαλικότητα δεν μπορεί να εξαντληθεί στα στενά πλαίσια του υπάρχοντος χρόνου. Οι αναφορές που έγιναν πιο πάνω αποτελούν ένα μέρος και μια περίληψη από τις χιλιάδες των ερευνών και μελετών που γίνονται σ’ ολόκληρο το κόσμο και έχουν σαν στόχο την εμβάθυνση των γνώσεων μας σ ένα θέμα τόσο περίπλοκο και όμορφο, με δυναμικές που συναρπάζουν όλους τους ανθρώπους.

Πηγή: http://www.paidiatros.com/children/Human-Sexuality/

Η συναισθηματική σεξουαλική κακοποίηση

Γράφει η ΒΙΚΤΩΡΙΑ ΠΡΕΚΑΤΕ, πρόεδρος του «Μέντορα για την Παιδική Προστασία και Ευημερία», συνεργάτις της ειδικής διαγνωστικής θεραπευτικής μονάδας «Σπύρος Δοξιάδης - Ερευνα για το Παιδί» vprek2000(at)yahoo.gr, www.mentoras.org

"Η συναισθηματική σεξουαλική κακοποίηση είναι μια σχετικά άγνωστη αλλά πολύ συνηθισμένη μορφή κακοποίησης. Δεν περιλαμβάνει ασέλγεια ούτε σωματική βία. Σπάνια αναγνωρίζεται από τους δράστες, από τα θύματα ή από τον περίγυρο ως κακοποίηση. Απεναντίας, ο κόσμος συνηθίζει να τη βλέπει ως «υπερβολική αγάπη» ή ότι «του έχει μεγάλη αδυναμία». Οι συνέπειές της όμως είναι πολλές φορές εξίσου σοβαρές με αυτές της ασέλγειας, ενώ η βαθιά άρνηση που την περιβάλλει προκαλεί μεγάλη σύγχυση στο παιδί: το κάνει να μην εμπιστεύεται την ίδια του την πραγματικότητα.

Συναισθηματική (ή «κεκαλυμμένη») σεξουαλική κακοποίηση έχουμε όταν ο γονιός χρησιμοποιεί το παιδί ως συναισθηματικό σύντροφο. Ο γονιός δεν είναι εκεί για να καλύψει τις ανάγκες του παιδιού, αλλά το αντίστροφο. Ο γονιός δεν καλύπτεται συναισθηματικά από τη σχέση του με τον σύντροφό του (είτε γιατί αυτός δεν υπάρχει είτε γιατί είναι συναισθηματικά απών είτε λόγω άλλων προβλημάτων) και για να γεμίσει τη δική του μοναξιά δίνει στο παιδί (συνήθως του αντίθετου φύλου) τον ξεχωριστό ρόλο του έμπιστου συντρόφου.

Υποκατάστατο σχέσης

Ετσι, για παράδειγμα: Η μοναχική μητέρα μιλά συνέχεια στον γιο της για τα δικά της προβλήματα, για τη μοναξιά της, ακόμη και για την έλλειψη ερωτικής ικανοποίησης στη ζωή της.

Ο πατέρας κάνει την κόρη του «μικρή πριγκίπισσα» και εκείνη τον συνοδεύει παντού, σχεδόν ως παρτενέρ.

Η μητέρα κοιμάται μαζί με τον γιο της (ακόμη και σε ηλικία 7, 9 ή 11 ετών) με τη δικαιολογία ότι το παιδί φοβάται να κοιμηθεί μόνο του (ενώ στην πραγματικότητα εκείνη χρειάζεται ένα ζεστό σώμα δίπλα της).

Ο πατέρας γίνεται πολύ αυστηρός με τις εξόδους της έφηβης κόρης «για να την προστατέψει», ενώ στην πραγματικότητα ζηλεύει τα φλερτ της.

Η συναισθηματικά αιμομικτική μητέρα υπονομεύει σε σημείο χωρισμού την ερωτική σχέση του γιου με μια γυναίκα με την οποία είναι πραγματικά ερωτευμένος, καθώς απειλούνται η κυριαρχία της και η ικανοποίηση των δικών της αναγκών.

Οταν ο έφηβος ή νεαρός ενήλικας επιθυμεί να αποδεσμευτεί, να φύγει από το σπίτι, ο γονιός τού επιτίθεται ότι «είναι αχάριστος, εγωιστής» ή απλώς «ότι θα πάθει η καρδιά μου...».

Ολες οι παραπάνω συμπεριφορές είναι κακοποιητικές και τραυματίζουν το παιδί. Ισως φουσκώνει το «εγώ» του παιδιού καθώς ο γονέας έχει εξιδανικεύσει το παιδί, το έχει βάλει στο βάθρο του ήρωα, του «σωτήρα» του. Αυτή η ιδιαίτερη θέση πληρώνεται, όμως, πολύ ακριβά. Το παιδί φέρει ταυτόχρονα μεγάλη ευθύνη και μια ψευδή αίσθηση παντοδυναμίας («εγώ μπορώ να καταστρέψω τη μητέρα μου ή να την κάνω ευτυχισμένη»). Γεμίζει ενοχές, ντροπή, οργή και λύπη γιατί του κλάπηκε η παιδική ηλικία του, η ηλικία της ξεγνοιασιάς, όπου δεν χρειάζεται να ανησυχεί εκείνο για τους γονείς του. Νιώθει την εγκατάλειψη από τον αιμομικτικό γονιό γιατί, στην πραγματικότητα, «η υπερβολική αδυναμία» δεν αφορά καθόλου τις ανάγκες του παιδιού. Νιώθει εγκατάλειψη και από τον άλλο γονιό, ο οποίος συνήθως βολεύεται και δεν χρειάζεται να ασχοληθεί με τον ανικανοποίητο σύντροφο.

Οι συνέπειες, όμως, δεν σταματούν εδώ. Κατατρέχουν το παιδί σε όλη του τη ζωή και σχεδόν σίγουρα θα έχουν αρνητικές συνέπειες στην ικανότητα του παιδιού, όταν θα ενηλικιωθεί, να συνάψει μια ουσιαστική ερωτική σχέση επικοινωνίας - κάτι που πιθανόν να σαμποτάρει και ο γονιός. Το παιδί δεν έχει μάθει να αναγνωρίζει και να καλύπτει τις προσωπικές του ανάγκες καθώς πάντα προηγούνταν οι ανάγκες της μαμάς ή του μπαμπά. Η ανικανότητα αυτή μαζί με τα καταπιεσμένα συναισθήματα οργής, ενοχής, ντροπής και βαθιάς αναξιότητας καθιστούν τον μελλοντικό ενήλικα πολύ ευάλωτο σε εθισμούς διαφόρων ειδών.

Η συναισθηματική αιμομιξία από τη μητέρα είναι κάποιες φορές ο βαθύτερος λόγος για την ανικανότητα του άνδρα να συνάψει ή να «δεσμευτεί» σε μια ουσιαστική σχέση και να επιζητεί με καταναγκαστικό σχεδόν τρόπο ανακούφιση στον σεξουαλικό εθισμό, π.χ. μέσω πορνογραφίας, πορνείας ή αλλεπάλληλων εφήμερων σχέσεων (καθώς αυτά είναι κοινωνικώς αποδεκτά για το ανδρικό φύλο).

Η δέσμευση σε μια ουσιαστική σχέση σημαίνει κατά βάθος «εγκατάλειψη της μαμάς» και ο νεαρός (ή όχι και τόσο νεαρός) άνδρας νιώθει πολύ μεγάλες ενοχές.

Καθώς οι διαδικασίες αυτές είναι σε μεγάλο βαθμό ασυνείδητες, και από το γονιό και από το παιδί, είναι σημαντική για τη θεραπεία η επίγνωση αυτού που πραγματικά συμβαίνει.

Είναι, επίσης, σημαντικό να καταλάβει το παιδί ότι δεν φταίει εκείνο που ωθήθηκε σε τέτοιου είδους σχέση και να απενοχοποιηθεί. Η πραγματική αγάπη σημαίνει ότι αφήνουμε το παιδί ελεύθερο να βρει τον δικό του δρόμο.

Αυτό ταυτόχρονα ελευθερώνει και τον γονιό προς μια πιο ουσιαστική αναζήτηση του εαυτού του και κάλυψη των αναγκών του μέσα από δικά του ενδιαφέροντα και συνομήλικες παρέες."

Η Βικτωρία Πρεκατέ γεννήθηκε το 1973 στην Αθήνα. Είναι εκπαιδευτικός με βασικές και μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμια της Οξφόρδης και του Λονδίνου, με ειδίκευση στη διδασκαλία φυσικομαθηματικών σε παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Είναι επίσης πτυχιούχος του Προγράμματος Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και έχει εκπαιδευτεί με την Βρετανική Οργάνωση Kidspace για την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού. Από το 1992 εργάζεται εθελοντικά σε αγγλικές και ελληνικές οργανώσεις για την προάσπιση των δικαιωμάτων της γυναίκας και του παιδιού και από το 2006 είναι συνεργάτης της Ειδικής Διαγνωστικής και Θεραπευτικής Μονάδας «Σπύρος Δοξιάδης». Είναι βασική συγγραφέας του «Οδηγός Εκπαιδευτικών και Γονέων για την Ανίχνευση της Παιδικής Κακοποίησης», Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ, 2004 και συνεπιμελήτρια του «Μυστικό όχι πια: Η αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης», Ελληνικά Γράμματα, 2006. Είναι η συγγραφέας του βιβλίου «Η κακοποίηση του παιδιού στο σχολείο και την οικογένεια» που εκδίδεται από τις Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ.

Περισσότερες πληροφορίες για τις υπηρεσίες του "Μέντορα":http://www.mentoras.org/index_files/Ypiresies.htm

ΟΙΔΙΠΟΔΕΙΟ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ

Το Οιδιπόδειο σύμπλεγμα, είναι ένας όρος που έχει μπει στο λεξιλόγιο μας  όμως ελάχιστα καταλαβαίνουμε την σπουδαιότητα του για τον άνθρωπο. Θα πρέπει ειδικά οι γονείς να ενδιαφερθούν γι αυτό και να το μελετήσουν προσεχτικά. H κατανόηση του αρκετά λεπτού μηχανισμού του θα επιτρέψει στους γονείς και παιδαγωγούς να αποφύγουν χοντροειδή σφάλματα. Οι ψυχαναλυτές ξέρουν καλά πόσες ψυχικές δυσκολίες πηγάζουν απ αυτό και ότι ολόκληρες ζωές καταστρέφονται εξαιτίας του. Άλλωστε η γνώση του επιτρέπει να κατανοήσουμε ένα μεγάλο αριθμό συμπεριφορών που από πρώτη άποψη παραμένουν ανεξήγητες.
Το σύμπλεγμα αυτό παρουσιάζεται φυσιολογικά στην παιδική ηλικία. Πρέπει έπειτα να εξαφανιστεί και αυτό θα γίνει αν υπάρχει ισορροπία ανάμεσα στους γονείς και το παιδί. Διαφορετικά το σύμπλεγμα παραμένει ως την ώριμη ηλικία, λειτουργώντας σε ασυνείδητο επίπεδο όπου δείχνει τα πολλαπλά καταστροφικά του πρόσωπα.
Το αγόρι στην κλασσική μορφή του Οιδιπόδειου, νοιώθει έλξη για την μητέρα αλλά προσκρούει σε ένα σοβαρό εμπόδιο, τον πατέρα. Η ζήλεια εμφανίζεται στο αγόρι, θέλει την μητέρα του μόνο για τον εαυτό του, και αρχίζει να ανταγωνίζεται τον πατέρα του. Έτσι η επιθετικότητα και η ενοχή απέναντι στον πατέρα παρουσιάζονται. Αν η κατάσταση εξελίσσεται ομαλά, το παιδί προσπαθεί να μιμηθεί τον πατέρα, να τον φτάσει κι έπειτα να τον ξεπεράσει. Ταυτόχρονα μεταμορφώνει την έλξη του προς την μητέρα σε μια προστασία για αυτήν όλο και πιο αρρενωπή ως την αντρική ηλικία. Πολλά μπορούν να χαλάσουν την ομαλή εξέλιξη στο Οιδιπόδειο του αγοριού όπως άλλωστε και του κοριτσιού που θα περιγράψουμε στην συνέχεια. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή από τους γονείς στους χειρισμούς αυτού του λεπτού ζητήματος. Κάποιοι πατεράδες ανταγωνίζονται τους γιούς τους, ενώ κάποιες μητέρες για τους δικούς τους λόγους “αιχμαλωτίζουν” το αγόρι με την αγάπη τους κρατώντας το προσανατολισμένο και αγκιστρωμένο επάνω τους μια ζωή. Οι ισορροπίες είναι λεπτές και οι χειρισμοί σπουδαιότατοι. Αρκεί κανείς να κοιτάξει γύρω του μέσα στην κοινωνία, τις τόσες και τόσες αποτυχημένες ενηλικιώσεις αγοριών, για να αισθανθεί τη σπουδαιότητα του Οιδιπόδειου συμπλέγματος.
Το κορίτσι, κάτω από την έλξη του Οιδιπόδειου για τον πατέρα της μπαίνει σε ανταγωνισμό με τη μητέρα της και αρχίζει να την θεωρεί αντίζηλη της. Η επιθετικότητα της προς την μητέρα φέρνει αγωνία και ενοχή. Στην ομαλή εξέλιξη η κόρη ταυτίζεται με τη μητέρα της, την ξεπερνά, και αρχίζει να γοητεύει. Γίνεται φίλη με τον πατέρα της, και κατευθύνει πλέον την γοητεία της προς άλλους άντρες, με την θηλυκότητα της απόλυτα συμπληρωμένη. Και εδώ η αδυναμία κάποιου γονέα η και των δύο, θα σταματήσει την ομαλή εξέλιξη του Οιδιπόδειου στο κορίτσι, με αποτέλεσμα τις ενοχές, τον φόβο του άντρα, φόβο της μητρότητας και των ευθυνών της ενήλικης ζωής. Στον γάμο της θα είναι συχνά αναφρόδιτη και θα βρίσκεται σε ασυνείδητο ανταγωνισμό με τον άντρα της, εκτός και αν δεν παντρευτεί ποτέ.
Βλέπουμε ακόμη μια φορά τη σπουδαιότητα του οικογενειακού περιβάλλοντος στο μεγάλωμα ενός παιδιού. Καλή γνώση του Οιδιπόδειου από τους γονείς, αλλά και αυτογνωσία από τους ίδιους, είναι εξαιρετικές προϋποθέσεις για το μεγάλωμα ενός παιδιού.
Το Οιδιπόδειο παρουσιάζεται σε όλα τα παιδιά, όμως λύνεται πολύ πιο σπάνια από ότι θα μπορούσαμε να πιστέψουμε.
Οχτώ στα δέκα άτομα έχουν σε όλη τους τη ζωή τα άλυτα ίχνη του.